Trening interakcji społecznych w czasach stories
Wykorzystanie wykonanych przez uczniów nagrań video oceniamy z punktu efektywności edukacyjnej.
W szkoleniach kompetencyjnych (obejmujących kompetencje społeczne) kluczowe jest z jednej strony
pokazanie uczniom właściwych zachowań, lepszych metod prezentacji, ciekawszych sposobów
wypowiadania się. Z drugiej strony – niezwykle istotne jest zmotywowanie ucznia (osoby szkolonej)
do samodzielnej pracy, do realizacji ćwiczeń. Nie bez znaczenia jest też możliwość skonfrontowania
samodzielnie dokonanej oceny z ocenami innych osób – zarówno prowadzących szkolenie, jak i w nie
niezaangażowanych – osób z otoczenia, rodziny, przyjaciół, współpracowników.
Rozważmy najpierw to, że uczeń będzie mógł obserwować się na nagraniu. W toku zajęć ćwiczenia
kompetencyjne, np. autoprezentacja ucznia lub ćwiczenie negocjacyjne w parze oceniane są przez
osoby z zewnątrz – na ogół przez prowadzącego szkolenie, ale często również przez współuczestników
szkolenia, co może w tych ostatnich wykształcić umiejętność obserwacji i ewaluacji umiejętności
i kompetencji innych osób, a tym samym zwiększyć świadomość dobrych i złych praktyk. Jednak nawet
rozwinięta umiejętność dostrzegania właściwych i niewłaściwych zachowań u innych, nie musi się
przekładać (a przynajmniej nie w zadowalającym stopniu) na umiejętność korygowania własnych
działań. Tych własnych uczeń nie musi być świadomy. Co więcej – może być przekonany, że robi
dokładnie to, co powinien. I tu przydaje się video.
Drugi wspomniany aspekt to motywowanie ucznia do pracy i możliwość weryfikacji zaangażowania
i wysiłku włożonego w zadanie. Trudno ograniczyć kształtowanie kompetencji społecznych do
relatywnie krótkich zajęć, na jakie uczeń będzie uczęszczał, więc w toku szkolenia kompetencyjnego
warto rozważyć zadawanie zadań, które uczniowie wykonają w domu. W tradycyjnych metodach
edukacji, takie zadania są niemal nieweryfikowalne. Nagranie video potwierdza bezspornie, czy uczeń
zadanie wykonał, czy nie.
Nie należy jednak traktować proponowanej metody jako narzędzia przede wszystkim nadzoru
i kontroli. Przeciwnie – intencją autorów jest zaproponowanie metody jako narzędzia motywującego
i jako techniki samodoskonalenia uczniów przede wszystkim. Dlatego nie zalecamy by każde zadanie
domowe było weryfikowane prezentacją nagrań. Zamiast tego uczniowie powinni mieć świadomość,
że nagranie jest narzędziem dla nich – to oni mają je obejrzeć i samodzielnie ocenić. A następnie
poprawić to, co dostrzegli. Nauczyciel przyjmuje w tej sytuacji rolę mentora i doradcy, który ma
wskazywać kierunek.
Skąd rola motywująca. Koncepcja pracy – zabawy z video odwołuje się do popularności modnych
wśród młodzieży rozwiązań społecznościowych – stories na Instagramie, facebooku i do tiktoka. Uczeń
miałby w tym scenariuszu używać przede wszystkim urządzeń mobilnych – smartfona i tableta – często
w edukacji ignorowanych. Uczniowie lubią robić zdjęcia i nagrywać filmy – celem metody edukacyjnej
jest połączenie tych zainteresowań i praktyk z celami szkoleniowymi. Jednocześnie można (należy)
nawiązać do popularnych influencerów – wskazać podobieństwa i ciekawe przykłady.
W kontekście motywacji konieczne jest stworzenie atmosfery, w której uczeń będzie miał poczucia bezpieczeństwa i akceptacji, co ułatwi dzielenie się stworzonymi nagraniami, ich prezentację i wspólną
analizę. Tę analizę można realizować z jednym uczniem lub w grupie.